آیین اختتامیه چهل و یکمین «جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی» با هدف اهدای جوایز به آثار شایسته تقدیر با حضور محمد‌مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، یاسر احمدوند معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی رمضانی مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران و نویسندگان و اصحاب رسانه در تالار رودکی در حال برگزاری است.

از اهداف «جایزه کتاب سال» می‌توان به شناسایی و معرفی کتاب‌های برتر، کمک به اعتلای سطح دانش و فرهنگ مکتوب جامعه اسلامی، حفظ استقلال و هویت فرهنگی و حمایت و تشویق پدیدآورندگان متعهد و متخصص کتاب کشور اشاره کرد.

حجت‌الاسلام و المسلمین حمید پارسانیا، دبیر علمی چهل و یکمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران درباره این جایزه با هدف بزرگداشت اهل قلم، گفت: کتاب محل ظهور و نقطه اتصال معنا از قلمرو دریافت شخص به عرصه فرهنگ و جامعه است. امام باقر (ع) در روایتی از نبی اکرم (ص) درباره چیستی معرفت و علم می‌پرسند. پیامبر (ص) می‌فرماید: علم با سکوت شروع می‌شود. وقتی انسان با مسئله‌ای مواجه می‌شود، سکوت می‌کند، گوش می‌کند، حفظ می‌کند، عمل می‌کند و اقدام به نشر محتوا می‌کند. 

حجت‌الاسلام پارسانیا ادامه داد: انسان با فرهنگ و جامعه و تاریخ جامعه پیوند خورده است. اگر گشایشی هست، از طریق قلب انسان وارد می‌شود. در روایتی درباره کتاب آمده که از میراث خودتان برای فرزندانتان کتاب قرار دهید. این مسیر با اهل تفکر طی می‌شود، اما میانه راه است. وقتی از کار اهل قلم تجلیل می‌شود، اینکار یک بُرد فرهنگی پیدا می‌کند و به صورت سنت در می‌آید. 

در بخشی از مراسم یادی از حضور شهید آیت‌الله ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور فقید کشور شد. 

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ترجیح داد از این تربیون برای تشریح اقدامات فرهنگی دولت سیزدهم استفاده کند و گزارشی نسبتاً جامع از اقدامات انجام شده ارائه دهد. 

اسماعیلی با اعلام این خبر که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از سال ۱۳۸۴ یعنی ۱۹ سال پیش در حوزه مدیریت کتاب سالی نزدیک به ۸۰ میلیارد تومان برای تنظیم‌گری در اختیار داشت، افزود: اقتصاد حوزه کتاب حدود ۲۵۰ میلیارد تومان بود. در سال ۱۴۰۰ که بنده وزارتخانه را به عهده گرفتم، حوزه اقتصاد کتاب چیزی حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان بود و بودجه وزارت فرهنگ برای تنظیم‌گری چیزی حدود ۳۰ میلیارد تومان بود.

به گفته وی، در سال ۱۴۰۰ که وزارتخانه را به عهده گرفتم، در لایحه بودجه ۱۲۰۰ میلیارد تومان درج شده بود. امروز که با شهادت رئیس جمهور دولت سه ساله به اتمام می‌رسد، لایحه بودجه امسال وزارتخانه به ۲۰ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. در برنامه هفتم که از امسال آغاز خواهد شد، تقریباً ۱۴ حکم کم نظیر برای حوزه فرهنگ مصوب کردیم. هر آنچه برای اهالی فرهنگ و هنر آرزو بود، مصوب کردیم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه در ایام پایانی دولت سیزدهم با ابلاغ شخص رئیس جمهور تاسیس شهر جهانی صنایع فرهنگی را داشتیم، توضیح داد: برای اولین‌بار پیش‌بینی کردیم بیش از ۱۲ دهکده مهم در نقاط کشور راه‌اندازی شود، که بخش مهم آن مرتبط به حوزه کتاب و انتشارات است. در حوزه کتاب سالی که ما وزارت فرهنگ را تحویل گرفتیم، تولید کاغذ داخلی حدود ۴۰۰۰ تن بود. ان‌شاء‌الله با افتتاح کارخانه‌ای در شهر شیراز تولید کاغذ به ۱۳۰ هزار تن برسد. ما در سال ۱۴۰۳، ۱۵۵ میلیون نسخه کتاب درسی با کاغذ داخلی تولید کردیم. یکی از دغدغه‌هایم در آغاز دولت سیزدهم ملی کردن صنعت نشر در کشور بود. خوشحالم که در حوزه کاغذ تحریر به خودکفایی کامل می‌رسیم.

اسماعیلی با بیان اینکه با حمایت ویژه دولت چند کارخانه بزرگ در حال احداث داریم، افزود: در یکی دو سال آینده تولید کاغذ در کشور از ۳۰۰ هزار تن افزایش می‌یابد و به صادرکننده کاغذ در منطقه تبدیل خواهیم شد. سال گذشته در حوزه حمایت از پدیدآورندگان و ناشران ۱۱۵ هزار عنوان کتاب منتشر شد، که بالاترین میزان نسبت به سال‌های گذشته بود. زیر دو درصد کتاب‌ها بخاطر ممیزی با رفت‌وبرگشت مواجه می‌شوند و عمده آنها به چاپ می‌رسد. در حوزه سرانه مطالعه اگرچه قبول داریم کتاب گران است، ولی دسترسی مردم به کتابخانه‌ها را افزایش می‌دهیم.

به گفته وی، تا الان بخاطر تراکم کاری نتوانستیم کتابخانه‌های جدید را افتتاح کنیم؛ مثل کتابخانه مرکزی رشت. کتابخانه‌های بزرگی که هر کدام از آنها بالای ۱۰ هزار متر است. بزرگترین کتابخانه منطقه در اراک در حال تکمیل است. در ابتدای شروع کارمان تعداد کتابخانه‌ های سیار ۳۰ عدد بود. اما در یک توافق با وزارت صمت ۱۵۰ خودروی سیار به مناطق محروم اختصاص دادیم. از طرفی، ساخت فیلم‌های مشترک درباره شخصیت‌های شاخص کشور را در دستور کار قرار دادیم. الان فیلم «مست عشق» با فروش بالای ۱۰۰ میلیارد تومان روبه‌رو بود. الان با پاکستان تولید مشترک درباره مرحوم اقبال لاهوری داریم. با ترکمنستان هم این تولیدات ادامه دارد. ما سال ۲۰۲۵ را سال ارتباطات فرهنگی ایران و ترکیه نام‌گذاری کردیم.

در ادامه معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یادی از رئیس جمهور شهید، سید ابراهیم رئیسی کرد و گفت: قدرت علم ارزشمندترین قدرت است که پسندیده است. دستیابی به این قدرت برخلاف تلاش برای رسیدن به سایر قدرت‌ها نیکوست. علم و اراده علائم حیات است. جامعه‌ای که علم و اراده ندارد، انگار حیات ندارد. حضور مردم پای صندوق‌های رای از علم و دانش مردم نشات می‌گیرد. 

خبرنگار: نفیسه خلیلی